API (Application Programming Interface), yazılımların birbirleriyle iletişim kurmasını sağlayan bir arayüzdür. API'ler, istemci (frontend) ve sunucu (backend) arasında veri alışverişi için kullanılır. Günümüzde en yaygın kullanılan API türleri RESTful API ve GraphQL API'dir.
RESTful API Nedir?
RESTful API, Representational State Transfer (REST) mimarisine dayanarak oluşturulan web servisleridir. REST, HTTP protokolü üzerinden veri alışverişi yapmayı sağlar ve genellikle JSON formatında veri döndürür.
RESTful API’nin Özellikleri:
HTTP metodlarını kullanır (GET, POST, PUT, DELETE).
URI (Uniform Resource Identifier) ile kaynaklara erişim sağlar.
Stateless (durumsuz) çalışır, yani her istekte tüm gerekli bilgiler gönderilir.
Genellikle JSON veya XML formatında veri döndürür.
RESTful API’nin Avantajları:
Basit ve yaygın olarak desteklenir.
Önbellekleme (caching) mekanizmaları ile performans artırılabilir.
HTTP protokolü ile doğal entegrasyon sunar.
RESTful API’nin Dezavantajları:
Fazla veri çekme (over-fetching) veya eksik veri çekme (under-fetching) sorunlarına neden olabilir.
Karmaşık ilişkili veriler için birden fazla istek gerekebilir.
GraphQL API Nedir?
GraphQL, Facebook tarafından geliştirilen ve REST'e alternatif olarak sunulan bir API sorgulama dilidir. REST’ten farklı olarak, istemcinin ihtiyacı olan veriyi tek bir istekte çekmesini sağlar.
GraphQL API’nin Özellikleri:
İstemci, ihtiyacı olan veriyi belirterek sorgu yapar.
JSON formatında veri döndürür.
Tek istekte birden fazla kaynak sorgulanabilir.
Tip güvenli bir yapıdadır.
GraphQL API’nin Avantajları:
Fazladan veri çekme veya eksik veri çekme sorununu çözer.
Tek istekte birden fazla veriyi almayı sağlar.
API sürümleme gerektirmez.
GraphQL API’nin Dezavantajları:
Önbellekleme REST kadar kolay değildir.
Karmaşık sorgular sunucu yükünü artırabilir.
REST’e göre daha fazla yapılandırma gerektirir.
RESTful API vs GraphQL API: Karşılaştırma
Özellik
RESTful API
GraphQL API
Veri Çekme
Fazla veya eksik veri çekme riski var
Tam ihtiyaca uygun veri çekilir
Sorgu Yapısı
Belirli uç noktalar üzerinden çalışır
Tek uç noktadan esnek sorgulama yapılır
Performans
Birden fazla istek gerekebilir
Tek istekle çoklu veri çekilebilir
Önbellekleme
Kolay önbellekleme yapılabilir
Önbellekleme daha karmaşıktır
Öğrenme Eğrisi
Kolay öğrenilir
Daha kompleks bir yapıya sahiptir
Veri Formatı
JSON veya XML destekler
JSON formatında veri döndürür
Versiyonlama
API versiyonlaması gerekir
Versiyonlama gerektirmez
RESTful API mi, GraphQL API mi Kullanmalıyım?
Eğer önbellekleme önemliyse ve geniş çapta desteklenen bir yapı istiyorsanız, RESTful API kullanabilirsiniz.
İstemcinin esnek sorgular yapmasını ve tek istekte ihtiyacı olan tüm veriyi çekmesini istiyorsanız, GraphQL tercih edebilirsiniz.
Daha basit ve yaygın bir mimari istiyorsanız, REST en iyi seçimdir.
Gelişmiş bir API sorgulama deneyimi ve daha az ağ trafiği istiyorsanız, GraphQL daha avantajlıdır.
Sonuç
RESTful ve GraphQL API'ler, modern web uygulamalarında önemli roller üstlenmektedir. REST, basit ve geniş destekli bir çözüm sunarken, GraphQL daha esnek ve veri odaklı bir yaklaşım sunar. Seçim yaparken projenizin ihtiyaçlarını göz önünde bulundurmanız önemlidir.
